Chính sách và phân tích thị trường tái chế năng lượng mặt trời

Thách thức hiện tại của việc tái chế tấm pin năng lượng mặt trời

Khi thế giới thúc đẩy năng lượng mặt trời, vấn đề về việc tháo dỡ và tái chế các tấm pin năng lượng mặt trời đã qua sử dụng ngày càng trở nên nổi bật. Về mặt quy định và chính sách, Liên minh Châu Âu (EU) đã ban hành Chỉ thị về Chất thải Thiết bị Điện và Điện tử (WEEE), yêu cầu các nhà sản xuất chịu trách nhiệm tái chế. Tuy nhiên, vẫn còn sự khác biệt trong việc thực thi và giám sát giữa các quốc gia thành viên, và các doanh nghiệp vừa và nhỏ thường gặp khó khăn trong việc chịu chi phí. Ở Hoa Kỳ, chưa có quy định thống nhất ở cấp liên bang, hầu hết các bang chưa ban hành luật bắt buộc tái chế, chỉ có một số bang như bang Washington có hệ thống hoàn chỉnh. Nhật Bản có các quy định về quản lý chất thải, nhưng việc tái chế chủ yếu mang tính tự nguyện, và chính quyền địa phương nhìn chung thiếu cơ sở tái chế chuyên biệt.

Về khả năng kinh tế, chi phí tái chế cao là thách thức chung. Tại Trung Quốc, mặc dù là quốc gia sản xuất và lắp đặt tấm pin năng lượng mặt trời lớn nhất thế giới, hệ thống tái chế vẫn chưa phát triển đầy đủ, và giá trị thấp của vật liệu thu hồi khiến động lực kinh doanh suy giảm. Tình hình tương tự cũng xảy ra tại Hoa Kỳ, nơi chi phí vận chuyển và tháo dỡ ở các khu vực xa xôi thường vượt quá giá trị vật liệu thu hồi, khiến tái chế trở nên không khả thi về mặt kinh tế. Ở Đài Loan, mặc dù đã có kế hoạch xây dựng khung tái chế, nhưng lượng chất thải phân tán khiến khó đạt được quy mô kinh tế, tạo áp lực cho các doanh nghiệp tái chế.

Về mặt kỹ thuật, cấu trúc nhiều lớp và vật liệu tổng hợp của tấm pin mặt trời làm tăng độ khó trong quá trình tháo rời và phân tách. Liên minh Châu Âu có công nghệ tái chế tương đối tiên tiến, nhưng việc thu hồi silicon tinh khiết và kim loại hiếm vẫn cần chi phí cao, và năng lực xử lý các tấm pin màng mỏng chứa kim loại độc hại vẫn còn hạn chế. Ở Nhật Bản, việc tái chế tập trung vào khung nhôm và kính, với tỷ lệ thu hồi kim loại hiếm thấp. Tại Trung Quốc, tiêu chuẩn hóa trong xử lý vật liệu nguy hại vẫn chưa đầy đủ, tiềm ẩn rủi ro môi trường.

Về chuỗi ngành và phân bổ trách nhiệm, Hoa Kỳ chưa áp dụng hoàn toàn Hệ thống Trách nhiệm Mở rộng của Nhà sản xuất (EPR), khiến gánh nặng chủ yếu thuộc về các đơn vị lắp đặt hoặc người sử dụng cuối cùng. Ở Đài Loan, tấm pin mặt trời đã được liệt kê là “vật liệu tái chế được chỉ định”, nhưng trên thực tế, mạng lưới tái chế vẫn chưa hoàn thiện, trách nhiệm và nguồn tài chính vẫn chưa rõ ràng.

Trong tương lai, số lượng tấm pin năng lượng mặt trời bị loại bỏ sẽ tăng mạnh sau năm 2030. Liên minh Châu Âu có thể sẽ đối mặt với làn sóng tháo dỡ quy mô lớn đầu tiên, gây áp lực lên năng lực tái chế. Nhật Bản dự kiến sẽ tích tụ lượng chất thải đáng kể vào khoảng năm 2040, với nguy cơ xả thải bất hợp pháp nếu thiếu các ưu đãi kinh tế. Tại Trung Quốc, dự kiến sẽ có làn sóng chất thải bùng nổ sau năm 2035, và nếu chính sách và công nghệ không được phát triển đồng bộ, gánh nặng môi trường có thể trở nên nghiêm trọng.